Γιατί τρώμε ενώ δεν πεινάμε;

Γιατί τρώμε; Διότι πεινάμε. Όμως γιατί συνεχίζουμε να τρώμε ενώ δεν πεινάμε; 

Είναι πολλοί οι λόγοι που ξαναγεμίζουμε το πιάτο μας:

• Όταν είμαστε σπίτι, μπροστά σε μια τηλεόραση με μόνη παρέα το φαγητό. Νιώθουμε θλίψη ή ερωτική απογοήτευση και νομίζουμε ότι τρώγοντας θα γεμίσουμε το κενό.
• Άλλες φορές από αμηχανία. Είμαστε σε καφετέρια ή μπαρ και χωρίς να το καταλάβουμε έχουμε ‘εξαφανίσει’ τους ξηρούς καρπούς ή τα πατατάκια ή έχουμε πιεί το ένα ποτό μετά το άλλο.
• Όταν καταναλώνουμε με μανία γλυκά και παχυντικά φαγητά επειδή νομίζουμε ότι θα υπάρξουν ‘απαγορεύσεις’ όταν ξεκινήσουμε δίαιτα.
• Όταν γιορτάζουμε ένα γεγονός με παρέα και τρώμε και πίνουμε πολύ χωρίς να σκεφτόμαστε.

Γενικώς το φαγητό μας συντροφεύει είτε σε καλές είτε σε άσχημες στιγμές μας. Το πρόβλημα ξεκινά όταν χάνουμε τον έλεγχο, συνεχίζουμε να τρώμε ενώ δεν πεινάμε. Τότε δυστυχώς αυξάνεται και το βάρος μας.

Τα πραγματικά αίτια κρύβονται στη χημεία του εγκεφάλου μας , τους νευροδιαβιβαστές που διαβιβάζουν τα σήματα μεταξύ των νευρώνων των κυττάρων του εγκεφάλου. Ανάλογα με τη διάθεση και τον τρόπο ζωής μας, αλλάζει η ποσότητα και η ποιότητα του φαγητού για να διατηρείται η χημική ισορροπία μεταξύ των νευροδιαβιβαστών. Νευροδιαβιβαστές που επηρεάζουν την πρόσληψη τροφής είναι η σεροτονίνη, οι ενδορφίνες και η ντοπαμίνη. Για παράδειγμα αν νιώθουμε άσχημα ψυχολογικά θα θέλουμε να καταναλώσουμε υδατάνθρακες όπως ψωμί, μακαρόνια ή γλυκά και σοκολάτα. Αυτό συμβαίνει επειδή το ψωμί ή το γλυκό θα οδηγήσουν στη σύνθεση της σεροτονίνης για να αισθανθούμε καλύτερα. Η σοκολάτα επίσης περιέχει φαινυλαιθυλαλαμίνη που προκαλεί την έκκριση ενδορφίνης.

Οι ενδορφίνες έχουν αναλγητική δράση. Τροφές πλούσιες σε λιπαρά και υδατάνθρακες αυξάνουν την παραγωγή τους, όπως για παράδειγμα μια πίτσα ‘σπέσιαλ’ μας ικανοποιεί. Η ντοπαμίνη ανταγωνίζεται τη δράση της σεροτονίνης. 

Επίσης στον εγκέφαλό μας και ιδιαίτερα στον υποθάλαμο (τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για έλεγχο της αίσθησης της όρεξης και του κορεσμού) δρα από την μια η λεπτίνη, ορμόνη που παράγεται στα λιπώδη κύτταρα του σώματος και καταστέλλει την όρεξη και από την άλλη η γκρελίνη, ορμόνη που παράγεται στο στομάχι και αυξάνει την όρεξη. 

Άτομα που υπερκαταναλώνουν ζάχαρη υπερπαράγουν ινσουλίνη για να μειωθούν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα. Όμως ταυτόχρονα αποκτούν μια ‘αντοχή’ στη λεπτίνη με αποτέλεσμα να μην σταματά η όρεξη τους και να συνεχίζουν να τρώνε.

Τελικά  “τρώγοντας έρχεται η ..όρεξη”; 

Ο οργανισμός μας καταγράφει τις συνήθειες μας. Όταν αρχίζουμε και υπερκαταναλώνουμε ορισμένα τρόφιμα, τότε υπάρχει ανισορροπία στη σύνθεση των νευροδιαβιβαστών διότι οι διατροφικές συνήθειες ενισχύουν την παραγωγή ορισμένων μόνο νευροδιαβιβαστών οι οποίοι στη συνέχεια αναζητούν τις τροφές αυτές.

Επίσης το ένα γλυκό φέρνει το άλλο. Η υπερπαραγωγή της ινσουλίνης δεν δίνει το αίσθημα της ικανοποίησης. Αυξάνεται η αντοχή στη λεπτίνη και οδηγείται το άτομο σε έναν φαύλο κύκλο με αποτέλεσμα να παχαίνει. 

Συμβουλές διατροφής:

• Καταμερισμός των γευμάτων. Με αυτόν τον τρόπο δεν προλαβαίνουμε να πεινάσουμε, δηλαδή να παραχθεί γκρελίνη. Επίσης προλαβαίνουμε τυχόν επεισόδια υπογλυκαιμίας και δίνουμε στον οργανισμό μας τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
• Κάνουμε ΄δωράκια΄ στον οργανισμό μας. Έχοντας μια μέρα με ελεύθερο πρόγραμμα διατροφής όπως για παράδειγμα να φάμε το αγαπημένο μας φαγητό ή και γλυκό τότε ενεργοποιούμε τη λεπτίνη και ικανοποιούμε τις επιθυμίες μας.
• Τρώμε από όλα και από λίγο. Δεν επιμένουμε σε ένα τρόφιμο, ούτε υπερκαταναλώνουμε ζάχαρη. Έτσι υπάρχει ισορροπία στη σύνθεση νευροδιαβιβαστών και ισορροπία στην πρόσληψη θρεπτικών συστατικών.
• Όταν το μυαλό μας επιμένει να σκέφτεται το φαγητό τότε προσπαθούμε να ξεχαστούμε όπως με μια βόλτα, μια εργασία ή μιλάμε με φίλους.